Κήλες

Τί είναι η κήλη?

Με τον όρο κήλη εννοούμε κάθε περίπτωση όπου ένα όργανο ή ιστός προπίπτει μέσα από το τοίχωμα που τον περιβάλλει. Αντίστοιχα με το σημείο που αυτό συμβαίνει, προκύπτει και η ονομασία της κήλης.

Με απλά λόγια, κήλη είναι ένα “εξόγκωμα” κάτω από το δέρμα του κοιλιακού τοιχώματος και εκδηλώνεται όταν ένα εσωτερικό όργανο ασκεί υπερβολική πίεση μέσα από ένα άνοιγμα σε μυ ή ιστό που το συγκρατεί στη θέση του.

Οι συνήθεις περιοχές, στις οποίες εμφανίζονται κήλες είναι στους βουβώνες (βουβωνοκήλη), στον ομφαλό (ομφαλοκήλη), στην περιοχή του μηριαίου δακτυλίου (μηροκήλη) και στην περιοχή προηγούμενης χειρουργικής επέμβασης (μετεγχειρητική κοιλιοκήλη), κοκ.

Είδη κηλών

Βουβωνοκήλη

Η βουβωνοκήλη είναι η πρόπτωση κάποιου ενδοκοιλιακού οργάνου (έλικα λεπτού ή παχέος εντέρου, τμήμα της ουροδόχου κύστης, λίπος) από χάσμα των κοιλιακών τοιχωμάτων στη βουβωνική χώρα. Διακρίνεται σε ευθεία ή  λοξή.

Είναι η πλέον γνωστή μορφή κήλης και η μία από τις συχνότερες χειρουργικές παθήσεις.

Η βουβωνοκήλη δημιουργείται πιο συχνά σε άνδρες απ’ ότι σε γυναίκες. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και μπορεί να είναι συγγενής (εκ γενετής) ή επίκτητη (εμφανίζεται μεγαλώνοντας).

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα βουβωνοκήλης περιλαμβάνουν:

– Διόγκωση* στη μηροβουβωνική περιοχή.

– Αίσθημα πόνου, ‘καψίματος’ ή ‘τραβήγματος’.

Τα παραπάνω ευρήματα επιδεινώνονται κατά το βήχα και την άσκηση.

*Ενίοτε ενδέχεται η διόγκωση να αφορά και το σύστοιχο όρχη (οσχεοβουβωνοκήλη).

Η διόγκωση εξαφανίζεται όταν ξαπλώνουμε ή με ήπιο χειρισμό. Στην αντίθετη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με περισφιγμένη κήλη, η οποία είναι δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή, εάν υπάρχει στραγγαλισμός του οργάνου που προπίπτει μέσα από το χάσμα, με αποτέλεσμα ισχαιμία και νέκρωσή του. Σε κάθε περίπτωση όταν η διόγκωση δεν ανατάσσεται και συνδυάζεται με έντονο πόνο, πυρετό, ναυτία ή/και έμετο και αλλαγή στη χροιά του δέρματος της περιοχής θα πρέπει να αναζητηθεί άμεσα ιατρική συμβουλή.

Γιατί δημιουργούνται οι κήλες?

Τα αίτια περιλαμβάνουν:

– κάθε περίπτωση αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης,

– χρόνιο βήχα,

– δυσκοιλιότητα,

– υπερτροφία προστάτη,

– σωματική καταπόνηση από άρση μεγάλων βαρών,

– εγκυμοσύνη,

– ασκίτης (υγρό στην περιτοναϊκή κοιλότητα),

– παχυσαρκία,

– κληρονομικότητα.

Διάγνωση

Η διάγνωση είναι συνήθως εύκολη.

Η κλινική εξέταση (με τον ασθενή σε όρθια θέση) αποκαλύπτει μια διόγκωση, η οποία επιτείνεται εάν ο ασθενής βήξει.

Επιλογές αντιμετώπισης/θεραπείας

Πως αντιμετωπίζεται:

– Μικρές κήλες που δεν προκαλούν ιδιαίτερα συμπτώματα μπορούν απλά να τεθούν υπό παρακολούθηση με έμφαση στην πρόληψη όλων εκείνων των αιτιών που τις προκαλούν.

– Κήλες όμως που είναι μεγάλες ή προκαλούν πόνο χρήζουν χειρουργικής αντιμετώπισης.

Χειρουργική προσέγγιση:

Η χειρουργική προσέγγιση μπορεί να είναι είτε ανοικτή είτε λαπαροσκοπική είτε με την τεχνική ONSTEP που αποτελεί την πιο σύγχρονη τεχνική για την ελάχιστα επεμβατική αντιμετώπιση της αποκατάστασης της βουβωνοκήλης.

Στην ανοικτή μέθοδο μέσω μιας μικρής τομής στην περιοχή της διόγκωσης αναγνωρίζεται το χάσμα στο κοιλιακό τοίχωμα, αποκαθίσταται και ενισχύεται με την τοποθέτηση κάποιου είδους συνθετικού πλέγματος.

Στην λαπαροσκοπική μέθοδο, η επέμβαση διενεργείται μέσω 3 οπών λίγων χιλιοστών, διαμέσου των οποίων εισέρχονται μία κάμερα και 2 εργαλεία,
ενώ και πάλι είναι απαραίτητη η χρήση πλέγματος.

Βουβωνοκήλη με περιεχόμενο έλικα εντέρου.

Εισαγωγή του λαπαροσκοπίου και  και δημιουργία ‘’χειρουργικού χώρου’’ μεταξύ κοιλιακού τοιχώματος και περιτοναϊκής κοιλότητας με αέρα
(τεχνική TEP – Totally Extraperitoneal Repair, εξωπεριτοναϊκή τεχνική).

Τοποθέτηση και των υπολοίπων εργαλείων και ανάταξη της κήλης εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας.

Εισαγωγή πλέγματος για κάλυψη του χάσματος του κοιλιακού τοιχώματος.

Αφαίρεση του αέρα και καθήλωση του πλέγματος από την πίεση των σπλάχνων. Με τον καιρό το πλέγμα ενσωματώνεται στο τοίχωμα.

Ενδείξεις και αντενδείξεις υπάρχουν για κάθε μέθοδο.

Ομφαλοκήλη

Πρόκειται για κήλη, η οποία προβάλλει στην περιοχή του ομφαλού. Είναι συχνότερη στα παιδιά και στους ηλικιωμένους (λόγω χαλάρωσης των κοιλιακών μυών).

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της ομφαλοκήλης περιλαμβάνουν:

– αλλαγή του μεγέθους (διόγκωση) και χρώματος του δέρματος στην περιοχή του ομφαλού,

– πιθανή εμφάνιση ενοχλημάτων,

– σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, προκαλεί δυσφορία, εντερικές διαταραχές, πόνο κτλ.

Γιατί δημιουργούνται οι ομφαλοκήλες?

Τα αίτια περιλαμβάνουν:

– Κάθε περίπτωση αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης μπορεί να προκαλέσει κήλη. Κάθε φορά που ‘ζοριζόμαστε’, τα εσωτερικά όργανά μας (λεπτό και παχύ έντερο, ουροδόχος κύστη κ.α.) προσπαθούν να βρουν ‘διέξοδο’, ώστε να εκτονωθεί η πίεση. Πιο ευάλωτα σ’ αυτό είναι σημεία του κοιλιακού τοιχώματος που είναι πιο ευαίσθητα, όπως ο ομφαλός, ο βουβωνικός πόρος, οι μετεγχειρητικές ουλές κλπ.

– Καταστάσεις που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση είναι ο χρόνιος ή παροξυσμικός βήχας, η δυσκοιλιότητα,η υπερτροφία προστάτη, η σωματική καταπόνηση από άρση μεγάλων βαρών, η εγκυμοσύνη, ο ασκίτης (υγρό στην περιτοναϊκή κοιλότητα),  η παχυσαρκία ή και η κληρονομικότητα.

Επιλογές θεραπείας

Πως αντιμετωπίζεται η ομφαλοκήκη:

Συχνά οι ασθενείς μαθαίνουν να ζουν με την κήλη τους, χωρίς αυτή να τους προκαλεί ιδιαίτερα προβλήματα. Η σοβαρότητα της νόσου αφορά εκείνες τις περιπτώσεις όπου υπάρχει παγίδευση και στραγγαλισμός του ιστού που προπίπτει μέσα από την κήλη.

Χειρουργική αντιμετώπιση:

Η αντιμετώπιση είναι καθαρά χειρουργική. Υπάρχει η δυνατότητα ανοικτής ή λαπαροσκοπικής αντιμετώπισης.

Στην ανοικτή μέθοδο με μια τομή στο δέρμα στην περιοχή της διόγκωσης, αναγνωρίζεται η κήλη, ανατάσσεται (δηλαδή αποκολλάται από το κοιλιακό τοίχωμα και επιστρέφει μέσα στην κοιλιά ο ιστός που προπίπτει), συγκλείεται το χάσμα και τοποθετείται πλέγμα

Στη λαπαροσκοπική μέθοδο η επέμβαση πραγματοποιείται μέσω 3 οπών λίγων χιλιοστών, ενώ και πάλι τοποθετείται πλέγμα.

Ενδείξεις και αντενδείξεις υπάρχουν για κάθε μέθοδο.

Μηροκήλη

Είναι η κήλη, στην οποία κάποιο ενδοκοιλιακό όργανο (συνήθως λεπτό έντερο ή επίπλουν) προπίπτει διαμέσου του μηριαίου δακτυλίου. Εμφανίζεται στην περιοχή της μηροβουβωνικής πτυχής αλλά χαμηλότερα από τη βουβωνοκήλη.

Λόγω της στενότητας του δακτυλίου είναι συχνότερα τα φαινόμενα περίσφυξης.

Εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες, ηλικιωμένες, παχύσαρκες ή πολύτοκες.

Η αντιμετώπιση είναι ανάλογη της βουβωνοκήλης, ανοικτή ή λαπαροσκοπική.

Μετεγχειρητική κήλη

Αφορά κήλη, η οποία δημιουργείται σε τομή προηγηθείσας χειρουργικής επέμβασης.